Hàn TIG, hay còn gọi là hàn hồ quang điện tử không nóng chảy, là kỹ thuật hàn tiên tiến cho ra những mối hàn chất lượng cao, thẩm mỹ và ít biến dạng. Tuy nhiên, để tạo ra mối hàn TIG đẹp, đòi hỏi người thợ phải sở hữu kỹ năng điêu luyện và nắm vững những bí quyết nhất định. Bài viết này sẽ vén màn bí mật giúp bạn chinh phục nghệ thuật hàn TIG, tạo nên những mối hàn hoàn hảo như ý.
Hình ảnh: Giới thiệu về hàn Tig
Giới thiệu về hàn TIG
Hàn TIG sử dụng điện cực vonfram không nóng chảy và khí trơ (thường là argon hoặc hỗn hợp argon-helium) để bảo vệ vùng hàn khỏi sự oxy hóa và nhiễm bẩn từ không khí. Phương pháp này cho phép tạo ra các mối hàn có chất lượng cao với độ chính xác và thẩm mỹ vượt trội, đặc biệt thích hợp cho việc hàn các kim loại màu như nhôm, magiê, và các hợp kim thép không gỉ.
Chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi hàn
Vệ sinh bề mặt:
Đây là bước quan trọng nhất, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng mối hàn. Bề mặt kim loại cần được làm sạch hoàn toàn, loại bỏ bụi bẩn, dầu mỡ, rỉ sét và lớp oxit.
Lựa chọn vật liệu hàn:
Que hàn TIG có nhiều loại khác nhau, phù hợp với từng loại kim loại và ứng dụng cụ thể. Hãy chọn que hàn phù hợp với vật liệu cần hàn để đảm bảo mối hàn có độ bền và thẩm mỹ cao nhất.
Chuẩn bị dụng cụ:
Máy hàn TIG, kìm hàn, collet phù hợp với kích thước que hàn, mặt nạ hàn, găng tay hàn, dụng cụ gọt que hàn, bình khí bảo vệ,…
Kỹ thuật hàn TIG cơ bản
1 Kỹ thuật di chuyển mồi hồ quang:
- Di chuyển mồi hồ quang chậm và đều đặn để tạo ra vũng hàn ổn định.
- Giữ khoảng cách mồi hồ quang phù hợp (khoảng 2-3mm) để tránh làm cháy que hàn hoặc kim loại.
- Góc nghiêng que hàn tùy thuộc vào loại vật liệu và độ dày vật liệu.
2 Kỹ thuật di chuyển que hàn:
- Di chuyển que hàn theo đường zig-zag hoặc đường thẳng, tùy theo hình dạng mối hàn mong muốn.
- Giữ tốc độ di chuyển đều đặn, tránh di chuyển quá nhanh hoặc quá chậm.
- Góc di chuyển que hàn cũng phụ thuộc vào loại vật liệu và độ dày vật liệu.
Hình ảnh: Phương pháp hàn Tig
3 Kỹ thuật điều chỉnh dòng điện:
- Dòng điện hàn cần được điều chỉnh phù hợp với độ dày vật liệu và loại que hàn.
- Dòng điện hàn quá cao có thể gây cháy que hàn hoặc kim loại, tạo ra mối hàn sần sùi.
- Dòng điện hàn quá thấp có thể khiến mối hàn không đủ nóng chảy, dẫn đến mối hàn không chắc chắn.
4 Kỹ thuật sử dụng khí bảo vệ:
- Khí bảo vệ có vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa mối hàn bị oxy hóa.
- Lưu lượng khí bảo vệ cần được điều chỉnh phù hợp với kích thước que hàn và vị trí hàn.
- Loại khí bảo vệ thường được sử dụng trong hàn TIG là argon, helium hoặc hỗn hợp argon-helium.
Kỹ thuật hàn TIG để tạo mối hàn đẹp
Kỹ thuật hàn là yếu tố quyết định đến chất lượng và thẩm mỹ của mối hàn. Dưới đây là một số kỹ thuật cơ bản để tạo mối hàn TIG đẹp:
Kiểm soát hồ quang
- Khoảng cách điện cực: Duy trì khoảng cách đều giữa điện cực và bề mặt vật liệu. Khoảng cách này thường khoảng 1-2 mm, tùy thuộc vào dòng hàn và vật liệu.
- Góc điện cực: Điện cực cần được giữ ở góc khoảng 15-20 độ so với bề mặt hàn để kiểm soát tốt hồ quang và khí bảo vệ.
Điều chỉnh dòng hàn
- Dòng hàn ổn định: Dòng hàn cần được điều chỉnh sao cho phù hợp với độ dày và loại vật liệu. Dòng hàn quá cao có thể gây ra cháy thủng, trong khi dòng hàn quá thấp có thể không đủ để nung chảy vật liệu.
- Sử dụng chức năng xung: Chức năng xung giúp kiểm soát nhiệt độ và hình dạng mối hàn, đặc biệt hữu ích khi hàn các vật liệu mỏng hoặc cần mối hàn mịn.
Di chuyển mỏ hàn
- Tốc độ di chuyển: Tốc độ di chuyển mỏ hàn cần đều đặn và phù hợp với dòng hàn để đảm bảo mối hàn đồng đều và tránh các khuyết tật như rỗ khí hay nứt nẻ.
- Kỹ thuật di chuyển: Sử dụng kỹ thuật di chuyển “zig-zag” hoặc “wave” để tạo ra mối hàn đẹp và đồng đều. Kỹ thuật này giúp phân phối nhiệt đều và cải thiện sự thấm của mối hàn.
Kiểm tra và hoàn thiện mối hàn
Sau khi hàn, cần kiểm tra kỹ lưỡng mối hàn để đảm bảo không có khuyết tật và đạt tiêu chuẩn thẩm mỹ. Các bước kiểm tra và hoàn thiện bao gồm:
- Kiểm tra bằng mắt: Kiểm tra trực quan để phát hiện các khuyết tật như rỗ khí, nứt nẻ, hoặc không thấm.
- Kiểm tra không phá hủy: Sử dụng các phương pháp kiểm tra không phá hủy như siêu âm, chụp X-quang hoặc kiểm tra bằng chất lỏng thẩm thấu để phát hiện các khuyết tật ẩn bên trong mối hàn.
- Hoàn thiện bề mặt: Nếu cần, mối hàn có thể được mài nhẵn và đánh bóng để cải thiện thẩm mỹ, đặc biệt trong các ứng dụng yêu cầu mối hàn đẹp và bề mặt hoàn thiện cao như trong ngành công nghiệp thực phẩm, dược phẩm hoặc trang trí.
Hình ảnh: Cải thiện mối hàn TIG
Mẹo nhỏ để cải thiện mối hàn TIG
Dưới đây là một số mẹo nhỏ giúp bạn tạo ra mối hàn TIG đẹp và chất lượng:
- Sử dụng chân đế: Để duy trì khoảng cách và góc điện cực ổn định, có thể sử dụng chân đế hoặc gá đỡ điện cực.
- Điều chỉnh khí bảo vệ: Đảm bảo lưu lượng khí bảo vệ phù hợp để tránh hiện tượng oxy hóa và rỗ khí trong mối hàn.
- Thực hành thường xuyên: Kỹ năng hàn TIG yêu cầu sự thực hành liên tục. Hãy luyện tập trên các mẫu vật liệu trước khi thực hiện các mối hàn quan trọng.
Để tạo ra mối hàn TIG đẹp, cần có sự kết hợp của thiết bị chất lượng, chuẩn bị vật liệu kỹ lưỡng, kỹ thuật hàn chính xác và sự kiểm tra hoàn thiện tỉ mỉ. Với những bí quyết và mẹo nhỏ được chia sẻ trong bài viết, hy vọng bạn sẽ cải thiện được kỹ năng hàn TIG và tạo ra những mối hàn hoàn hảo, đáp ứng mọi yêu cầu khắt khe của các ngành công nghiệp hiện đại.
Cảm ơn bạn đã đọc bài viết. Chúng tôi rất cảm ơn sự ủng hộ của bạn! Hãy cho chúng tôi thêm ít phút để chia sẻ cảm xúc của bạn trên kênh Google Business của Máy Hàn Nam Vượng nhé!